Adet Olamıyorum Ne Yapmalıyım?

Kadınlar her ay düzenli olarak adet görür. Adet düzeninin 21-35 gün aralıklarla olması normal kabul edilir. Yani adetin başladığı 1. Günden diğer adetin 1. Gününe kadar olan süre 21 günden kısa olmamalı, 35 günden de uzun olmamalıdır.

Regl en fazla 1 hafta gecikebilir. Bunun dışında olan gecikmeler normal kabul edilmez. Yılda 2 defa mevsimsel geçişler veya stres nedeniyle adet gecikebilir. Ancak adet gecikmesi tekrarlıyorsa ve 1 haftadan fazla adet gecikmesi oluyorsa normal kabul edilmez, araştırılması gerekir.

Bu yazımda adet olamama nedenlerini ve adet olamayanların yapması gerekenleri açıklayacağım.

Adet Gecikmesi Nedenleri

Adet gecikmesinin en sık nedeni hamileliktir. Bu nedenle adet gecikmesi yaşayan bir kadın mutlaka önce gebelik testi yapmalıdır. Gebelik testi en kesin kanda BHCG bakılarak sonuç verir. Şüpheli ilişkinin üzerinden 10 gün geçtikten sonra kanda BHCG testi ile gebelik kesinleştirilir. Adet 2-3 gün gecikirse idrarda gebelik testi ile hamilelik belli olur.

Ama unutmamak gerekir ki, idrarda gebelik testleri %100 güvenilir değildir. Hamile olup olmadığından emin olmanın en kesin yolu kanda BHCG bakılmasıdır.

Gebelik dışında aşağıdaki sebepler de adet gecikmesine neden olabilir.

1. Stres
2. Mevsimsel değişiklikler
3. Kilo alıp verme
4. Aşırı egzersiz
5. Polikistik over sendromu
6. Doğum kontrol yöntemleri
7. Erken menopoz

Adet Gecikmesi En Fazla Kaç Gün Normaldir?

Adet gecikmesi en fazla 1 hafta 10 gün normaldir. 10 günden fazla olan adet gecikmeleri eğer tekrarlıyorsa normal kabul edilmez ve tedavi verilmesi gerekir.

Stresten Adet Gecikmesi Kaç Gün Olur?

Stresten adet gecikmesi ortalama 1 hafta 10 gün olur. Ama bazı kadınlarda stresten 1-2 ay adet gecikebilir. Bu durum normal kabul edilmeden önce muayene olmakta fayda vardır. Muayene sonucuna göre size uygun tedavi planlanacaktır.

Adet Olamayınca Ne Yapmalı?

Adet olamayınca yapılması gereken ilk şey idrarda veya kanda gebelik testi yapılmasıdır. Çünkü üreme çağındaki kadınlarda en sık adet gecikmesi nedeni hamileliktir.

Gebelik testi negatifse adet olamayan bir kadın bir süre bekleyebilir. Ancak 1 ay adet gecikmesi normal olmadığı için, bu durumda mutlaka doktora gitmelidir.

10-15 günlük adet gecikmesi çok sık tekrarlamıyorsa, yani yılda 2 defadan daha az oluyorsa endişe etmeye gerek yoktur. Ancak her ay adet 10 günden fazla gecikiyorsa muayene olmak gerekir.

Adet olamayan bir kadına önce jinekolojik muayene ve ultrason yapılır. Ultrasonda rahim duvarı kalınlığı ve yumurtalık rezervi değerlendirilir. Gerek görülen olgularda hormon tahlili istenir. Adet gecikmesi problemi yaşayan kadınlarda aşağıdaki testlere kanda bakılır.

• FSH
• LH
• E2
• Prolaktin
• TSH

Adet Düzensizliğinde Hormon Tahlili Adetin Kaçıncı Günü Bakılır?

Adet olamayan kadınlarda adetin 2 veya 3. Günü hormon tahlili bakılır. Eğer kadın uzun süredir adet olmuyorsa bu durumda ultrasonla rahim duvarı kalınlığı ölçülür. Eğer rahim duvarı inceyse yani <5 mm ise herhangi bir zamanda hormonlara bakılabilir.

Eğer rahim duvarı kalınlığı >5 mm ise önce hastaya adet söktürücü verilir. Adet söktürücü ile adet olan kadın adetin 2 veya 3. Gününde kan vererek hormonlarına baktırabilir. Hormon tahlili için aç olmaya gerek yoktur.

Geciken Regl İçin Ne Yapılmalı?

Geciken regl için yapılması gerekenler şu şekilde özetlenebilir.

• Kilo fazlalığınız varsa kilo verin
• Aşırı egzersiz yapıyorsanız egzersizi azaltın
• Aşırı stres yaşıyorsanız profesyonel destek alın
• Doğum kontrol yöntemi olarak hormonal yöntem kullanıyorsanız doğum kontrol yöntemini değiştirin
• Bu önlemlere rağmen adet olamıyorsanız kadın doğum doktorunuz ile görüşün

Adet Gecikmesine Ne İyi Gelir?

Adet gecikmesine en iyi gelen şey stresin azaltılması ve fazla kilo varsa kilo verilmesidir. Özellikle polikistik over sendromunda verilen 2-3 kilonun bile adet gecikmesine faydası olacaktır.

Kilo verme diyetisyen kontrolünde ve spor eşliğinde yapıldığında daha etkili sonuç alınacaktır. Çünkü dengesiz beslenme de regl düzenini bozabilir.

Adet olamayan bir kadın sıcak duş alarak ve bazı bitkisel çaylar (maydanoz, kekik çayı, çemen otu, zencefil vs) içerek adetin gelmesini sağlayabilir. Eğer bu yöntemler işe yaramazsa doktor kontrolünde adet söktürücü ilaçla adetini getirebilir.

Adet olamayanlar aşağıdaki yöntemleri ve hareketleri yaparak adetin sökülmesini hızlandırabilirler.

• Sıcak duş, banyo
• Karına sıcak masaj
• Yoga, pilates gibi egzersizler
• Karın ve kalça kaslarını çalıştıran hareketler

Vajinal Enfeksiyon Adet Gecikmesine Sebep Olur mu?

Hayır, vajinal enfeksiyonlar veya kullanılan antibiyotikler adet gecikmesine sebep olmaz.

Adet Olamama İçin Hangi Bölüme Gidilmeli?

Adet düzensizliği ile ilgili şikayetlere kadın hastalıkları ve doğum bölümü bakar. Bu nedenle adet olamayan bir kadın, kadın doğum bölümünden randevu alıp muayeneye gitmelidir.

Şimdi de hastalarım tarafından bana en çok sorulan soruları başlıkları halinde cevaplayacağım.

Hamile Değilsem Neden Adet Olmadım?

“Hamile değilim ama adet olamıyorum neden?” sorusu sıkça sorulmaktadır. Hamilelik adet olamamanın nedenlerinden 1 tanesidir. Hamilelik dışında hormon bozukluğu, polikistik over sendromu, yumurtalık kistleri, stres, kilo alıp verme de adet olamamaya neden olabilir. Bu nedenle adet olamayan ama hamile olmayanların öncelikle muayene olması gerekir.

Ayrıca yeni adet görmeye başlayan bir genç kızda beyin ile yumurtalıklar arasındaki dengenin oturması 2 yılı bulur. Bu nedenle ilk regl başlangıcından sonraki 2 yıl adetlerde gecikme şikayeti yaşanabilir. Ama bu ilk 2 yılda bile 1 aydan fazla adet gecikmesi normal kabul edilmemeli muayene olunmalıdır.

1 Ay Adet Gecikmesi Normal mi?

Hangi durumda olursa olsun üreme çağındaki bir kadında 1 ay adet gecikmesi normal değildir. Sadece menopoz sürecine girmiş bir kadında 1 ay adet gecikmesi normal kabul edilir. Bunun dışında bu kadar uzun adet olamama normal kabul edilmez.

1 ay adet gecikmesinin normal kabul edildiği diğer bir durum da hormonal doğum kontrol yöntemi kullanan kadınlardır. Örneğin hormonlu spiral, 3 aylık iğneler veya cilt altına yerleştirilen implant yöntemleri ile gebelikten korunan kadınlarda her ay adet olmayabilir ve bu durum normal kabul edilir. Eğer adet olamama hastada şikayetlere neden oluyorsa başka bir doğum kontrol yöntemine geçilmelidir.

Karnım ağrıyor, adet sancısı var ama adet olamıyorum ne yapmalıyım?

Adet başlamadan hemen önce veya reglin başlaması ile beraber karın ağrısı, sancısı olur. Buna adet sancısı denir. Bu ağrı adetin başlayacağının habercisidir.

Ancak gebelik olduğunda da gebeliğin başlarında kasıklarda sanki adet olacakmış gibi bir ağrı olur. Bu belirti de hastayı yanıltabilir. Bu nedenle adet belirtileri olsa da adet olmadıysa mutlaka yine kanda gebelik testi ile gebe olup olmadığı araştırılmalıdır.

Leke Var Ama Adet Olamıyorum

Bazı kadınlar adetten hemen önce kahverengi lekelenme yaşayabilirler. Bu lekelenme normaldir ve genelde lekelenmeden sonraki 1-2 gün içinde adet başlar. Ancak gebeliğin başında adet kanamasına benzer tutunma kanaması (yerleşme kanaması) olabilir. Buna halk arasında üstüne görme denir.

Eğer leke şeklinde adetiniz başladı ama tam adet olamadıysanız, veya adet miktarı ve süresi normalden farklı olduysa hamile olup olmadığınızdan emin olmak için gebelik testi yaptırın. Ancak bu şekilde gebelik olmadığı kesinleştirilir.

Her şeyi Denedim Ama Adet Olamıyorum

Bitkisel çözümleri veya adeti kolaylaştıran hareketleri yapmasına rağmen adet olamayan kadınlar bize “Her şeyi denedim ama adet olamıyorum” diyerek gelirler. Bu şikayetle gelen hastada önce gebelik testi yaparız. Gebelik yoksa hastanın hormonlarına bakarak adet olamamanın nedenini ortaya koymaya çalışırız. Adet gecikmesinin nedenine göre de tedavisini planlarız.

Adet Belirtileri Var Ama Adet Olamıyorum

Adet belirtileri ile gebeliğin başındaki belirtiler birbirine çok benzer. Bu nedenle adet belirtilerinin olması bir kadının gebe olmadığını göstermez. Adet belirtileri var ama adet olamadıysanız kanda veya idrarda gebelik testi yaptırın. Gebelik yoksa biraz daha bekleyin. Hala adet olmadıysanız kadın doğum bölümüne başvurun.

Sağlıkla ve sevgiyle kalın…

Referanslar:

1. Master-Hunter T, Heiman DL. Amenorrhea: evaluation and treatment. Am Fam Physician. 2006;73(8):1374–1382.
2. Klein DA, Poth MA. Amenorrhea: an approach to diagnosis and management. Am Fam Physician. 2013;87(11):781–788.
3. Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine. Current evaluation of amenorrhea. Fertil Steril. 2008;90(5 suppl):S219–S225.