Aşılama ile Tüp Bebek Farkı Nedir?
Kadınların evlenme ve anne olma yaşını ertelemesi nedeniyle yardımcı üreme tekniklerine son yıllarda ihtiyaç artmıştır. Yardımcı üreme teknikleri dendiğinde aklımıza aşılama ve tüp bebek tedavisi gelir.
Aşılama Tüp bebek mi sorusu sıkça bizlere sorulmaktadır. Aşılama tüp bebek demek değildir. Aşılama ve tüp bebek arasında uygulama şekli, başarı oranı ve kimlere uygulanacağı ile ilgili farklar vardır. Bu yazımda aşılama ve tüp bebek arasındaki farkı sizlere açıklayacağım.
Aşılama ve Tüp bebek tedavisi hakkında daha ayrıntılı bilgi için ilgili sayfalarımı inceleyebilirsiniz.
Aşılama Nedir? Kimlere Uygulanır?
Aşılama spermlerin rahim içine verilmesi işlemine denir. Aşılamada erkek mastürbasyon yoluyla sperm verir ve bu spermler bazı işlemlerden geçirilerek kaliteli olanlar seçilir. Seçilen iyi kalitedeki spermler döllenmenin olacağı tüplere en yakın mesafe olan rahim boşluğuna ince bir kateter yardımı ile verilir.
Aşılama işlemi ağrılı bir işlem değildir. Normal jinekolojik muayene pozisyonunda yapılır. Aşılamada kullanılan kateter çok ince olduğu için hasta ağrı, acı duymaz.
Verilen spermler çatlamış olan yumurta ile tüplerde karşılaşır. Sperm yumurtayı sağlıklı bir şekilde dölleyebilirse embriyo oluşur. Daha sonra bu embriyo rahime gider ve rahime tutunur (implantasyon) ve gebelik oluşur.
Aşılama tedavisi aşağıdaki durumlarda uygulanır
- 1 yıl korunmasız ve düzenli ilişkiye rağmen gebe kalamama
- Açıklanamayan kısırlık sorunu olanlar
- Ejekulasyon (boşalma) problemi olanlar
- Sperm sayısı ve hareketinde azalma olanlara uygulanabilir
Tüp Bebek Nedir? Kimlere Uygulanır?
Tüp bebek kadından alınan yumurtaların laboratuvar ortamında erkekten alınan spermlerle döllenmesi işlemine denir. Doğal sikluslarda veya aşılamada amaç 1-2 yumurtanın gelişmesi iken tüp bebek tedavisinde amaç ilaçla çok sayıda yumurta geliştirmektir.
Tüp Bebek Tedavisi Aşağıdaki Durumlarda Uygulanır
- Açıklanamayan infertilite (kısırlık)
- Kadındaki fallop tüplerinin her ikisinin de tıkalı olması
- Yumurtlama bozuklukları, ileri derece polikistik over sendromu
- Düşük yumurtalık rezervi
- İleri kadın yaşı
- Endometriyozis hastalığı ,endometriyoma (çikolata kistleri)durumunda
- Sperm sayı ve kalite bozukluklarında, azospermide
- Başarısız aşılama uygulaması
- Genetik araştırma gerektiren aile öyküsünün olması
Aşılama ile Tüp Bebek Uygulama Farkı
Aşılama tüp bebek değildir. Her ikisi de kısırlık tedavisinde kullanılan yardımcı üreme teknikleridir ve aralarında bazı farklılıklar vardır.
Aşılama yöntemi ile tüp bebek tedavisi arasındaki en önemli farklardan biri geliştirilen yumurta sayısıdır. Hem aşılamada hem de tüp bebek tedavisine adetli başlanır.
Her ikisinde de yumurta geliştirici ilaçlar kullanılır. Ancak aşılama tedavisinde kullanılan ilaç dozu tüp bebek tedavisinden çok daha düşüktür. Çünkü aşılamada amaç 1-2 yumurta geliştirmek iken, tüp bebek tedavisinde amaç 8-10 arasında yumurta geliştirmektir. Aşılama ile tüp bebek arasındaki en önemli fark budur.
Aşılama yöntemi ile tüp bebek yöntemi arasında uygulama olarak da fark vardır. Aşılamada seçilmiş olan spermlerin kendisi gidip yumurtayı döller. Yumurtalar dışarı alınmaz. Döllenme kadının tüplerinde kendi kendine gerçekleşir. Ancak tüp bebek tedavisinde olgun yumurtalar toplanır ve dışarı alınır. Toplanan bu yumurtalar laboratuvar ortamında spermle döllendirilir. Yani dölleme işlemi kendi kendine olmaz, embriyolog tarafından mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi ile yapılır.
Aşılama ile tüp bebek arasındaki farklardan bir diğeri de şudur; Aşılamada sperm tarafından tüplerde döllenen yumurta 3-5 gün sonra rahime gider ve rahime tutunur. Tüp bebek yönteminde ise mikroenjeksiyon yöntemi ile oluşturulan embriyo 3-5. Günde rahime transfer edilir.
Aşılama ve Tüp Bebek Tedavisi Başarı Oranı Arasındaki Fark
Aşılama ile tüp bebek arasındaki en önemli farklardan biri de başarı oranı yani gebelik oranıdır. Tüp bebek tedavisinin başarı oranı aşılama tedavisinin yaklaşık 3 katıdır. Aşılamanın başarı oranı ortalama %15-20 iken, tüp bebeğin başarı oranı yaklaşık %50-60 civarındadır. Tabi ki başarı oranları çiftin özelliklerine göre (yaş, yumurtalık rezervi, sperm kalitesi vs) değişir. Maliyet olarak da 2-3 aşılama yaklaşık 1 tüp bebek fiyatı kadardır.
Eskiden uygun çiftlere 2-3 defa aşılama yapıldıktan sonra tüp bebek tedavisine geçilmesi önerilmekteyken, günümüzde böyle bir sıralama şart değildir. Çünkü yapılan çalışmalarda 2-3 aşılama sonrası tüp bebeğe geçilmesinin tedavi maliyetlerini artırdığı saptanmıştır. Bunun yerine direk tüp bebek tedavisinin yapılmasının yarar/maliyet oranını artırdığı belirtilmiştir.
Tabi kısırlık tedavisinde aşılama mı tüp bebek mi sorusunun cevabı çiftin özelliklerine göre değişir. Bazı çiftlerde ilk seçenek tüp bebek tedavisi olmalıyken, bazı çiftlerde eğer hasta da istiyorsa önce aşılama tedavisi yapılabilir.
Aşılamanın kesinlikle başarılı olmadığı 2 durum vardır. Aşağıdaki durum varsa aşılama yerine direk tüp bebek tedavisi yapılması gerekir.
- Kadının iki taraflı tüpünün kapalı olması
- Azospermi (erkekte sperm olmaması)
Bunun dışındaki hastalara aşılama ile tüp bebek farkı anlatılmalı, aşılama ve tüp bebek başarı oranları, maliyetleri hakkında çift bilgilendirilmeli, buna göre çift için en uygun ve en doğru tedavi yöntemi seçilmelidir.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
