Bebeğin Cinsiyeti En Erken Ne Zaman Belli Olur?
Kadın doğumculara “Meslek hayatınızda size en çok sorulan soru nedir?” diye sorsanız size verecekleri cevap “Bebeğim kız mı erkek mi? olacaktır. Hatta bu soruyu hastalar gebeliğin daha 2. ayında sormaya başlarlar. Bu nedenle bu hafta “Bebeğin cinsiyeti en erken ne zaman belli olur?” ile ilgili bir yazı yazmak istedim.
İlginizi Çekebilir: Gebelik Takibi
Bebeğin Cinsiyetini Kim Belirler?
Bebeğin cinsiyetini erkek belirler. Çünkü kadınlarda 46XX kromozomu, erkeklerde 46XY kromozomu bulunur. Spermlerin bazılarında X kromozomu varken bazılarında Y kromozomu bulunur. Hangi sperm yumurtayı döllerse bebeğin cinsiyeti ona göre değişir. Y kromozomu yumurtayı döllerse erkek bebek, X kromozomu döllerse kız bebek olur.
Anne Karnındaki Bebeğin Cinsel Organı Ne Zaman Oluşur?
Anne karnında bebeğin cinsiyeti gebeliğin en başında bellidir. Ama cinsel organ gelişimi 8. haftaya kadar tüm cinsiyetlerde aynıdır. Daha sonra üretilen hormonların etkisiyle erkek bebek erkek yönünde kız bebek dişi yönünde gelişmeye başlar.
Bebeğin cinsel organı 12. haftada gözle görülür şekilde farklılaşmaya başlar. Yani erkek bebeğin testis ve penisi ultrasonda en erken 12. haftada anlaşılır. Bu nedenle ultrasonla 3 aydan önce cinsiyet tahmini yapmak imkansızdır.
Gebelik haftası ilerledikçe cinsel organ daha belirgin olacağı için daha doğru bir şekilde ultrasonla tahmin yapılabilecektir.
Bebeğin Cinsiyeti Nasıl Anlaşılır?
Bebeğin cinsiyeti spermle yumurtanın birleştiği ilk anda bellidir. Ancak bunu biz ilerleyen gebelik haftalarında anlayabiliriz.
Doktor bebeğin cinsiyetini öğrenmek için şu testleri kullanır.
- Ultrason
- Anne kanında fetal DNA testi (NIPT)
- Koryon villus biyopsisi (CVS)
- Amniyosentez (Anne karnından su alınması)
- Tüp bebek tedavisinde preimplantasyon genetik tanı
Bebeğin Cinsiyeti En Erken Kaçıncı Haftada Belli Olur?
Bebeğin cinsiyetinin öğrenildiği hafta, kullanılan yönteme göre değişir.
Ultrason ile Cinsiyet Tahmini
Cinsiyet belirleme için en sık kullanılan yöntem ultrasondur. Ultrasonda bebeğin cinsiyeti en erken 14. Haftada belli olur. Ama kesin olarak cinsiyet gebeliğin 16. Haftasında belli olur. Ultrasonla doğru cinsiyet tahmini için bebeğin uygun pozisyonda olması ve bacaklarını açması gerektiği de unutulmamalıdır.
Gebeliğin ilk 3 ayında cinsiyeti doğru tahmin etmek için bilimsel çalışmalar yapılmış olsa da hamileliğin ilk 3 ayında, yani 14. Gebelik haftasından önce cinsiyeti yüzde yüz belirleyecek ultrason tekniği bulunamamıştır. Yani 14 haftadan önce ultrasonla yapılan cinsiyet tahminleri 100 100 doğru çıkmamaktadır ve cinsiyet sonradan değişebilir.
Anne Kanında Fetal DNA Testi ile Cinsiyet Anlama
Anne kanında fetal DNA testinde hamileliğin 10-12. Haftaları arasında anneden kan alınır. Alınan bu kandaki fetal hücreler ayrıştırılır ve bu hücreler incelenerek bebeğin cinsiyeti kesin olarak belli olur.
Bu test bebekte Down Sendromu gibi genetik anomalileri araştırmak için kullanılır. Sadece cinsiyet tahmini için kullanılmaz. Eğer çiftte cinsiyete bağlı kalıtsal hastalık öyküsü varsa bu test ile cinsiyet belli olur ve hastayla paylaşılır. Bunun dışında ülkemizde bu testle cinsiyetin öğrenilmesi söz konusu değildir.
Koryon Villus Biyopsisi (CVS)
Koryon villus biyopsisi (CVS) bebekteki genetik anomalileri araştırmak için yapılan bir testtir. Kromozomal anomali açısından riskli grupta olan hastalara yapılır. CVS işleminde, gebeliğin 12. haftasında anne karnına iğne ile girilerek bebeğin eşinden parça alınır. Bu testle de cinsiyet erken haftalarda belli olur. Ancak endikasyon yoksa bebeğin cinsiyeti hastaya söylenmez.
Amniyosentez
Gebeliğin 16-18. Haftaları arasında yapılan amniosentezin yapılma amacı CVS ile aynıdır. Eğer cinsiyete bağlı kalıtsal hastalığı araştırmak için test yapılmıyorsa bebeğin cinsiyeti yasal nedenler sebebiyle hastaya söylenmez.
Preimplantasyon Genetik Tanı (PGD)
Preimplantasyon genetik tanı tüp bebek tedavisinde kullanılır. Ailede genetik hastalık öyküsü varsa veya başarısız tüp bebek denemeleri varsa embriyolar transfer edilmeden önce genetik olarak incelenir ve sağlıklı olan embriyolar rahime transfer edilir.
PGD de cinsiyet de belli olur ancak etik sebepler nedeniyle cinsiyet hastayla paylaşılmaz. Sadece cinsiyete bağlı genetik hastalık öyküsü varsa tüp bebekte cinsiyet belirlenir bunun dışında cinsiyet tayini ülkemizde yasal değildir.
İlginizi Çekebilir: PGD Nedir? Kimlere Yapılır?
Bebeğin Cinsiyeti Hangi Haftada Kesin Belli Olur?
Bebeğin cinsiyeti ultrasonla 14-16. haftada kesin belli olur. Ama bazı bebekler uygun pozisyon vermediği için yani bacağını açmadığı için cinsiyet belli olmayabilir. Bu durumda aynı gün veya sonraki günlerde tekrar bakmak gerekir.
Anne kanında fetal DNA testinde ise 10. haftada bebeğin cinsiyeti kesin belli olur. Bu testte bebeğin DNA’sı direk incelendiği için ultrasona göre daha kesin sonuç verir.
12. haftada Cinsiyet Tahmini Ne Kadar Doğru?
Yapılan çalışmalarda 14. haftadan önce ultrasonla cinsiyet tahmininin yanılma payının yüksek olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle 3 aylık hamilelikte cinsiyet tahmini doğru çıkmayabilir. Kesin sonuç için 16. haftanın beklenmesi gerekir.
Hamilelikte Cinsiyet Yanılması Olur mu?
Hastaların en çok sorduğu sorulardan biri de “Cinsiyet değişir mi? Cinsiyet yanılması olabilir mi?” gibi sorulardır. Çünkü herkes bebeğinin cinsiyetinden emin olmak ister ki, ona göre hazırlık yapabilsin.
Hamilelikte cinsiyet yanılması olabilir. Eğer ultrasonda erken haftada cinsiyet tahmini yapılırsa, yanılma olabilir. Veya bebeğin pozisyonu uygun değilse ya da bebekte cinsiyet gelişimi geriden geliyorsa cinsiyet yanılması ihtimali artar.
Gebelik haftası arttıkça cinsiyet yanılması ihtimali azalır. Bebeğin cinsiyetini biz en erken 14. haftada ultrasonla görebiliyoruz. Ama 20 haftada bebeğin cinsiyeti daha net görünür. Ayrıntılı ultrason 20. haftada yapıldığı için bebeğin cinsiyeti ayrıntılı ultrasonda kesin belli olur.
Ultrasonun görüntü kalitesi de cinsiyet yanılması ihtimalini etkiler. Görüntü kalitesi ne kadar iyiyse cinsiyet tahmini o kadar doğru olacaktır.
Anne kanında fetal DNA testinde ise cinsiyet için yanılma ihtimali yok denecek kadar azdır, cinsiyeti kesin olarak doğru gösterir.
Doktor Bebeğin Cinsiyetini Nasıl Anlar?
Doktor bebeğin cinsiyetini ultrasondaki cinsel organ görüntüsüne göre anlar. Bilinenin aksine bebeğin yerleştiği yer veya kemik yapısına göre cinsiyet tahmini yapılmaz.
Ultrason dışında fetal DNA testinin veya amniyosentez, CVS sonucuna bakarak da doktor bebeğin cinsiyetini anlayabilir. Ama bu testler bebekte sakatlık olup olmadığı hakkında bilgi verir. Eğer genetik hastalık için cinsiyet önemliyse bebeğin cinsiyeti testte bakılır. Çünkü ülkemizde endikasyon olmadan erken gebelik haftasında cinsiyeti öğrenmek yasal değildir.
Hangi Gebelik Belirtisi Hangi Cinsiyeti Gösterir?
Halk arasında bazı gebelik belirtilerinin bebeğin cinsiyetini tahmin ettirdiğine inanılır. Ancak bu bulguların doğruluğu bilimsel verilerle kanıtlanamamıştır.
Hamilelikte Erkek Bebek Belirtileri
- Annenin karnının sivri olması
- İdrar renginin açık renk olması
- Sivilcelerin artması
- Sağ memenin sol memeden büyük olması
- Ayakların sürekli soğuk olması
- Bebeğin kalp atım hızının (nabız) 140’ın altında olması
- Saçların çabuk uzaması ve parlak olması
- Ekşi ve tuzlu gıdalara aşerme
- Sol tarafa yatarak uyuma
- Bulantı kusma olmaması veya az olması
Hamilelikte Kız Bebek Belirtileri
- Anne karnının yuvarlak olması
- İdrar renginin koyu olması
- Sol memenin sağ memeden büyük olması
- Bebeğin kalp atım hızının 140 dan fazla olması
- Tatlı gıdalara aşerme
- Aşırı bulantı kusma
- Sağ tarafa yatarak uyuma
- Saçların ince ve mat olması
Bebeğin cinsiyetini tahmin etmede ÇİN TAKVİMİ de popüler bir yöntemdir. Ancak çin takviminin cinsiyet tahmindeki doğruluk payı ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalar bu yöntemin kesin olarak cinsiyeti tahmin edemediğini göstermiştir.
Sonuç olarak her anne baba adayı bebeğinin cinsiyetini merak eder. Cinsiyeti öğrenmek de en doğal hakkınız. Ancak çok erken haftalarda cinsiyeti öğrenme konusunda ısrarcı olmanız doktor üzerindeki baskıyı artırabilir, daha önemli problemleri gözden kaçırmasına sebep olabilir.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Sık Sorulan Sorular
1- Erkek bebek kesesi hangi tarafta olur?
Hamilelikte bebeğin cinsiyeti keseye göre anlaşılmaz. Kız ve erkek bebeklerin hepsi anne karnında aynı yerdedir, sağda veya solda değildir.
2- 21 haftadan sonra cinsiyet değişir mi?
Cinsiyet en kesin ultrasonla 20. hafta civarında belli olur. Eğer ultrason kalitesi iyiyse ve bakan doktor tecrübeli ise 20. haftadan sonra cinsiyet değişmez.
3- Hamilelikte ilk hangi cinsiyet hareket eder?
Bebeklerin hepsi aynı haftalarda hareket eder. Erkek bebek daha erken hareket eder diye bir şey yoktur. Anne karnında bebek hareketleri 17. haftada hissedilmeye başlar ve 20. hafta civarında bebek hareketleri net bir şekilde hissedilir. Daha önce doğurmuş olanlar bebek hareketlerini ilk gebeliklere göre daha erken haftalarda hissedebilir.
4- Bebek anne karnında tam olarak nerededir?
Bebek anne karnında rahimin üst arka kısmındadır, sağda veya solda değildir. Bebek büyüdükçe rahim içi boşluğun her yerini bebek kaplar.
5- 13 haftada karın büyür mü?
Gebeliğin 12. haftasına kadar rahim kemik pelvis içindedir yani dışardan karın belli olmaz. Ama 12. haftadan sonra rahim kemik pelvisin dışına çıkmaya başlar, yani karın büyümeye başlar.
6- Ayrıntılı ultrasonda cinsiyet değişir mi?
Ayrıntılı ultrason daha kaliteli bir ultrason olduğu için, bakan kişi tecrübeli olduğu için ve bebeğin haftası 20. hafta civarında olduğu için cinsiyet kesin olarak belli olur, sonradan değişmez.
7- 14 haftalık cinsiyette yanılma olur mu?
Evet, 14 haftalık hamilelikte cinsiyet yanılması olabilir. Özellikle bebeğin pozisyonu uygun değilse cinsiyet sonraki haftalarda değişebilir.
8- Anne karnında bebek neden kendini göstermez?
Anne karnında bebek uyuyorsa, bacakları kapalıysa veya bebeğin suyu azsa cinsiyetini göstermeyebilir. Bu durumda ultrasonu tekrarlamak gerekir.
9- 9 haftalık bebeğin cinsiyeti nasıl anlaşılır?
9 haftalık bebeğin cinsiyeti ultrasonla anlaşılmaz. Anne kanında fetal DNA testi ile 9 haftada cinsiyet anlaşılabilir.
10- 16 haftalık bebeğin cinsiyeti değişir mi?
16 haftada ultrasonla net bir şekilde bebeğin cinsiyeti anlaşılır. Ama bazen bebek kendini göstermez ve cinsiyet belli olmayabilir. Bu durumda 1-2 hafta sonra tekrar cinsyete bakmak gerekir.
11- 3 boyutlu ultrasonda cinsiyet yanılması olur mu?
Cinsiyeti anlamak için 2 boyutlu ile 3-4 boyutlu ultrason arasında fark yoktur. Hatta 2 boyutlu ultrasonda cinsiyet daha iyi görünür.
Referanslar
- Colmant C, Morin-Surroca M, Fuchs F, Fernandez H, Senat MV. Non-invasive prenatal testing for fetal sex determination: Is ultrasound still relevant? Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol.2013;171:197–204. [PubMed] [Google Scholar]
- Efrat Z, Perri T, Ramati E, Tugendreich D, Meizner I. Fetal gender assignment by first-trimester ultrasound. Ultrasound Obstet Gynecol.2006;27:619–21
- Whitlow BJ, Lazanakis MS, Economides DL. The sonographic identification of fetal gender from 11 to 14 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gynecol.1999;13:301–4.