Endometrial Polip ve Kısırlık
Endometriyal polipler (Rahimde Polip) stroma, bez ve kan damarlarını içeren, rahim duvarında çıkıntı yapan ve çeşitli büyüklüklerde olabilen anormal büyümelerdir. Rahimde polipler hem üreme çağında hem de menopoz sonrası dönemde görülebilmektedir.
Polipler çoğunlukla rahmin arka bölümünde meydana gelir ve bu durumda çıkarılmalarında çeşitli zorluklar olabilmektedir. Polipler 5 mm kadar küçük olabildiği gibi aynı zamanda tüm rahmi kaplayacak büyüklükte de olabilmektedir.
Genellikle her yaş grubunda meydana gelmektedir ancak en sık olarak 40 – 49 yaş aralığında görülmektedir.(1) Bu poliplerin aynı zamanda kısırlık ile de ilişkisi bulunmaktadır.
Endometriyal Polip Belirtileri Nelerdir?
Bazı hastalarda endometriyal polip herhangi bir belirtiye neden olmamaktadır. Polip boyutlarının küçük olduğu durumlarda hastalarda genellikle şikayet meydana gelmemektedir. Rutin bir kontrol esnasında ya da farklı bir rahatsızlığın muayenesinde polip oluşumları gözlemlenebilmektedir.
Poliplerin büyük olduğu ya da birden fazla olduğu durumlarda ise çeşitli belirtiler meydana gelebilir. Bunlardan en sık görüleni adet düzensizliğidir. Sık adet görme, adet döneminin daha uzun sürmesi ya da daha şiddetli olması gibi şikayetler polip oluşumu kaynaklı görülebilmektedir.
Bunlarla beraber endometrial polip belirtileri arasında iki adet dönemi arası kanama ya da lekelenme de yer almaktadır. Menopoz sonrası vajinal kanama da polip belirtilerinden bir tanesi olarak kabul edilmektedir. (2)
Rahimde Polipler Nasıl Oluşur?
Günümüzde hala poliplerin tam olarak nasıl oluştuğu kesin olarak bilinmemektedir. Bununlar beraber oluşum genellikle hormon seviyelerinde değişikliklerle ilişkilendirilmektedir.
Her ay kadınlarda östrojen seviyeleri yükselir ve düşer. Bu da rahim duvarının kalınlaşmasına ve incelmesine yol açar. Polipler ise kalınlaşmanın çok fazla olduğu durumlarda meydana gelmektedir.
Doğrudan polip nedeni olarak değerlendirilmese de obezite, yüksek tansiyon, şeker hastalığı gibi çeşitli rahatsızlıkların polip oluşum riskini artırdığı söylenebilir. Bunlara ek olarak meme kanseri tedavisinde kullanılan bazı ilaçların (Tamoxifen) da polip oluşumunu tetiklediğine yönelik bazı bulgular yer almaktadır.
Yani özetle rahim polipleri fazla östrojene maruziyet sonucu oluşur. Fazla östrojen vücut kaynaklı olabileceği gibi dışarıdan alınan ilaçların etkisi sonucu da oluşabilir. Östrojen seviyesi yüksek olan her kadında polip oluşmaz. Bu da polipin meydana gelmesinde genetik faktörlerin de rol oynadığını gösterir.
Endometrial Polip ve Kısırlık İlişkisi
Endometriyal polipler, kısırlık ile ilişkilendirilmektedir. Meydana gelen oluşumların kısırlığa yol açmasının birincil sebebi fizikseldir. Servikal kanalı ya da fallop tüpüne girişi engelleyen polipler, spermin taşınması yani yumurta ile karşılaşmasını engellenmektedir.
Ayrıca poliplerin fiziksel yüzey alanı bir lezyon gibi davranarak embriyonun rahim duvarına yerleşmesini engellediği de bilinmektedir. Polipin büyüklüğü ile kısırlık riski arasında bir ilişki bulunmaktadır.
Rahim polipleri embriyonun tutunacağı alanda yer alıyorsa, bebeğin tutunamaması yani hamile kalamamaya neden olabilir. Ya da hamile kalınsa bile erken gebelik haftalarında düşüğe neden olabilir. Çünkü polipin olduğu alanda kan akımı azalır, buna bağlı olarak bebeğin gelişimi durur. Bu da anne karnında bebeğin kalp atışının durmasına veya düşüğe neden olabilir.
Genellikle büyük poliplerin bulunduğu hastalarda kısırlık meydana gelmektedir. 2 cm’den küçük poliplerde kısırlık görülme olasılığı önemli ölçüde düşmektedir. Üstelik düşük görülme riski de önemli ölçüde azdır. Ancak polip boyutunun ya da sayısının büyüdüğü durumlarda kısırlık ya da düşük olma riski daha yüksektir. Kısırlık olan hastaların yaklaşık olarak %10’unda ise endometriyal polip bulgusuna rastlanmaktadır.
Hamile kalmak isteyen bir kadında gebe kalmadan önce poliplerin ameliyatla alınması gerekir. Çünkü rahim polipleri alınmadan hamile kalındığında düşük riski artar veya hiç hamile kalınamaz.
Endometriyal Polip Tedavisi
Endometriyal polip teşhisi transvajinal ultrason ya da histeroskopi gibi gelişmiş görüntüleme yöntemleriyle ya da endometriyal biyopsiyle yapılabilmektedir. Rahim poliplerinin kesin tanısı için sulu ultrason (salin infüzyon sonografi) yapılabilir.
Sulu ultrason yani kısaca SİS poliklinik şartlarında kolayca ve ağrısız yapılabilen bir ultrason çeşididir. Ultrasonda polip olduğundan şüphelenilen hastalara önce sulu ultrason yapılarak tanı kesinleştirilir. Histeroskopi ile polip ameliyatı tanı kesinleştirildikten sonra yapılır.
KENDİ KLİNİĞİMİZDE POLİP ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA BİZ BU YAKLAŞIMI (SİS) TERCİH ETMEKTEYİZ.
Rahim polipleri kanser demek değildir veya kansere dönüşmez. Ancak endometriyal poliplerin altında nadir de olsa rahim kanseri olabilir. Bu nedenle endometriyal polipler ameliyatla alınmalıdır. Poliplerin kansere dönüşümü ile ilgili şu yazımı okuyabilirsiniz.
Bazen rahimde endometriyal hiperplazi ya da endometriyal karsinoma gibi kanser öncesi meydana gelen değişiklikler polip olarak görülebilmektedir. (3) Bu durumda biyopsi işlemi yapılmaktadır.
Poliplerin boyutunun küçük, sayılarının az olduğu, belirti vermeyen ve hamilelik planlamayan hastalarda sadece takip yeterli olabilmektedir. Az sayıda ve küçük yapıdaki polipler zaman zaman kendiliğinden geçebileceği için izlem tedavisinin önerilmesi mümkündür.
Ancak aşağıdaki durumlar varsa mutlaka rahim poliplerinin histeroskopi ile alınması gerekir.
- Belirti veren rahim polipleri
- Büyük polipler
- Çok sayıda endometriyal polip
- Hamilelik planlanıyorsa
- Kanser şüphesi varsa
Bazı ilaçlar poliplerin neden olduğu belirtileri hafifletmekte kullanılmaktadır. Bu ilaçlar genellikle kısa vadede en iyi çözümlerdir. Ancak ilaca ara verildiğinde şikayetler tekrar başlayabilmektedir.
Endometrial Polip Alınmazsa Ne Olur?
Endometrial polipler alınmazsa hastanın kanama şikayetleri, adet düzensizliği veya ilişki sonrası kanama gibi şikayetleri devam eder. Bu belirtiler nedeniyle hastanın hayat kalitesi düşebilir.
Rahim polipleri alınmazsa ve hasta çocuk istiyorsa, gebe kalmakta zorluk yaşayabilir. Ayrıca hamile kalsa bile bebekte düşük riski artar.
Rahim polipleri ile beraber kanser birlikte olabileceği için polip alınmazsa kanser teşhisi konamaz. Kanserli dokular büyümeye devam eder ve erken teşhis tedavi şansı ortadan kalkar.
Histeroskopik Polip Ameliyatı
Rahim poliplerinin kesin tedavisi ameliyattır. Ameliyat histeroskopi ile yapılır. Histeroskopi ile polip alınması ameliyatında hastanın hiç bir yerinde kesi olmaz. Kapalı yöntemle polip kolayca alınır.
Histeroskopik polip alınması ameliyatı yaklaşık yarım saat sürer. Hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur. Aynı gün taburcu olabilir. Rahimden polip alınma ameliyatı sonrası ağrı, acı olmaz. Ameliyat sonrası 1 hafta süren en fazla adet kanaması gibi kanama olması normaldir.
Histeroskopi polip ameliyatı sonrası 2 hafta cinsel ilişki, havuz, deniz gibi aktivitelerden uzak durulması enfeksiyon gelişmemesi için dikkat edilmesi gereken noktalardır.
Polip alındıktan sonra nadiren tekrarlayabilir. Bu nedenle polip ameliyatı sonrası düzenli kontrol ve takiplerin yapılması önemlidir.
Histeroskopi ile polip alınması ameliyatı Prof. Dr. Deniz Ulaş tarafından anlaşmalı özel hastanelerde yapılmaktadır. Histeroskopik polip ameliyatı ve fiyatları hakkında daha ayrıntılı bilgi için 0505 9819919 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…