İlk Gebelikte Kürtaj Tehlikeli mi?
İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılması yasal olarak hamileliğin 10. Haftasına kadar mümkündür. 10 hafta yasal sınır son adet tarihine göre hesaplanır. 10 haftadan büyük gebeliklerin isteğe bağlı sonlandırılması ise ülkemizde ve çoğu ülkede yasal değildir.
Yapılan istatistiklerde kürtajların çoğunluğunun ilk gebelikte yapıldığı görülmektedir. Daha önce doğum yapmamış ve bekar olan kadınların “İlk gebelikte kürtaj olması tehlikeli mi? Tekrar gebe kalabilir mi? İlk gebelikte kürtaj olmak kısırlığa neden olur mu?” soruları sıkça bizlere sorulmaktadır. Bu yazımda sizlere bu konu ile bilgi vereceğim.
İlk Gebelikte Kürtaj Olmak Tehlikeli mi?
Kürtaj çoğunlukla ilk gebeliklerde yapılmaktadır. Çünkü evli olmayan, bekar kızlar doğum kontrol yöntemleri ile ilgili çoğunlukla çok bilgi sahibi değildir. Bu nedenle de istemeden gebe kalmaktadır ve kürtaj olmak zorunda kalırlar.
İlk gebelikte kürtaj bazı açılardan risklidir. Örneğin bekar bir genç kız gebelik belrtilerini vs. bilmediği için hamileliği kendine konduramaz. Adet gecikmesini stres vs e bağlar ve doktora gitmeyi geciktirir. Kadın doğum doktoruna da gitmekten çekindiği için hamile olduğunu anlayamaz.
Gebelik teşhisi konduğunda gebelik haftası kürtaj için yasal sınırı geçebilir. Kürtaj yasal sınırı aşılmamış olsa bile daha büyük gebelik haftalarında hamilelik teşhisi konur ve büyük gebelik haftasında kürtaj yapılmak zorunda kalabilir. Gebelik haftası arttıkça da kürtajın riski artar.
İlk Gebelikte Kürtaj Olmanın Zararları
Kürtaj riskleri genel olarak 5 ana başlıkta özetlenebilir.
- Kanama
- Enfeksiyon
- Rahim delinmesi
- Başarısız kürtaj
- Rahimde parça kalması
- Asherman sendromu (Rahimde yapışıklık olması)
İlk gebelikte kürtajın riski diğer kürtajlarla kabaca aynıdır. Ancak doğum yapmamış bir kadının rahim ağzı kapalı olabilir. Rahim ağzı buji denilen özel aletlerle açılmaya çalışılır. Rahim ağzının genişletilmesi sırasında bu da kürtajı zorlaştırır. Kapalı olan rahim ağzından geçmeye çalışılırken rahim delinebilir.
Bu nedenle ilk gebelik kürtajındaki bu tehlikeyi azaltmak için kürtaj ultrason eşliğinde görerek yapılmalıdır. Ultrasona rağmen rahim ağzından geçilemiyorsa rahmin delinmesi riskini ortadan kaldırmak için daha fazla zorlamadan işleme son verilmelidir. Rahim ağzını açıcı ilaç kullandıktan sonra kürtaj tekrar denemelidir. Bu şekilde ilk gebelik kürtajının riski ortadan kaldırılabilir.
Kürtajdan Sonra Hamile Kalma Riski
Kürtajdan sonra hamile kalma hemen olmamalıdır. Kürtaj sonrası rahimin toparlanması için 2-3 ay hamile kalmamak gerekir. Çünkü kürtaj sonrası hemen hamile kalanlar düşük riski ve erken doğum riski açısından risk altındadırlar.
Vakumlu Kürtajdan Sonra Ne Zaman Hamile Kalınır?
Korunulmazsa vakumlu kürtajdan hemen sonra hamile kalınabilir. Ancak kürtaj sonrası 2-3 ay gebe kalmamak gerekir. Hemen hamile kalanların gebeliği daha riskli olabileceği için vakumla kürtajdan sonra 2-3 ay gebelikten korunmak gerekir.
Bu nedenle vakumlu kürtaj olanlar hemen hamile kalamayacağını düşünmesinler. Kendilerine uygun doğum kontrol yöntemini doktorları ile konuşup korunsunlar.
Kürtaj Kaç Defadan Sonra Tehlikelidir?
1 defa kürtaj olmakla 2-3 defa kürtaj olmanın riskleri aynı değildir. Her cerrahi işlem gibi kürtajın da bazı riskleri vardır. Bu riskler diğer ameliyatlardan daha az olsa da her bir kürtaj sırasında bu riskler tekrar gündeme gelir. Kürtaj sayısı arttıkça da riskler artar.
Çok sık kürtaj olmanın en önemli tehlikesi asherman sendromu denilen rahim içinde yapışıklık olması durumudur. Asherman sendromu kürtaj sonrası rahim duvarının zedelenmesine bağlı olarak adet görememe, kanama miktarının azalması veya hamile kalamama (kısırlık) belirtileri ile kendini gösteren bir problemdir.
Asherman sendromu günümüzde daha az görülmektedir. Çünkü artık kürtaj vakumla yapılmaktadır. Vakumla kürtaj eskiden kullanılan metal aletlere göre rahime daha az zarar verir. Ancak her ne kadar vakum kullanılsa da her bir kürtajda rahim duvarı kazındığı için, rahim duvarı zarar görebilir.
Bu nedenle birden çok kürtaj olmak asherman sendromu (rahim içine yapışıklık olması) açısından risk oluşturur. Çok defa kürtaj olan bir kadının kürtajı sırasında doktor rahim içinde yapışıklık olmaması için rahim duvarını aşırı kazıma hareketinden kaçınmalıdır.
İlk Gebelikte Kürtaj Kısırlığa Neden Olur mu?
Kürtaj sırasında aşağıdaki riskler meydana gelirse kürtaj kısırlık yapabilir.
- Rahimde parça kalması
- Enfeksiyon
- Asherman sendromu
- Rahim delinmesi (uterin ruptür)
- Başarısız kürtaj
Kürtaj sonrası enfeksiyon gelişirse enfeksiyon yukarı doğru tüplere yayılarak tüplerde tıkanıklık yapabilir. Tüplerde tıkanıklık olması durumunda da kısırlık (infertilite) veya dış gebelik riski ortaya çıkabilir.
Kürtaj sonrası enfeksiyon gelişmemesi için aletlerin steril olması ve kürtaj sonrası antibiyotiğin düzenli kullanılması kürtaj sonrası kısırlık olma riskini ortadan kaldırır.
Rahimde parça kalması da enfeksiyon riskini artırarak kısırlık yapabilir. İçerde parça kalsa bile enfeksiyon gelişmeden parça alınırsa kısırlık olmaz. Bu nedenle kürtaj sonrası içerde parça kalıp kalmadığının mutlaka ultrasonla kontrol edilmesi gerekir.
Daha önce de belirttiğim gibi ilk gebelik kürtajlarında rahimin delinme riski daha yüksektir. Rahim delinmesi, rahim dokusuna zarar verir ve sonraki gebeliklerde düşük, erken doğum, eşin önde gelmesi, rahimin yırtılma riskini artırır.
Bu nedenle ilk gebelik kürtajında yani daha önce doğum yapmamış bir kadının kürtajı sırasında rahim ağzı kapalı ise gerekli önlemler alınarak kürtaj yapılması gerekir.
İlk Hamilelikte Kürtajdan Sonra Hamile Kalınır mı?
İlk gebelik olsun olmasın kürtaj sırasında herhangi bir komplikasyon yaşanmadıysa kadının doğurganlığı etkilenmez. Doğal yollarla hamile kalıp, sağlıklı bir gebelik süreci geçirebilir. İlk hamilelikte kürtajdan sonra hamile kalınır mı? sorusunun cevabı: Evet, ilk hamilelik bile olsa kürtaj sırasında komplikasyon yaşanmadıysa tekrar hamile kalınabilir.
2 Kez Kürtaj Oldum Hamile Kalır mıyım?
“İlk gebelikte kürtaj oldum hamile kalır mıyım? 2 kez kürtaj oldum hamile kalır mıyım?” gibi sorular hastalar tarafından sıkça bize sorulmaktadır. Yukarıda da belirttiğim gibi, kürtaj sırasında veya sonrasında herhangi bir komplikasyon yani sorun oluşmadıysa kürtaj sonrası doğurganlığınız etkilenmez, tekrar hamile kalabilirsiniz. Ancak küretaj sırasında veya sonrasında bir komplikasyon gelişmişse ileride gebe kalmak zorlaşabilir veya hamile kalamama sorunu ile karşılaşılabilir.
Ancak unutmamak gerekir ki, her kürtaj potansiyel bir risk ve tehlike taşır. Bu nedenle kürtaj doğum kontrol yöntemi olarak düşünülmemeli, hamile kalmak istemeyenlerin kendilerine uygun doğum kontrol yöntemi ile korunması gerekir. Size en uygun doğum kontrol yöntemi kadın doğum uzmanı ile planlayabilirsiniz.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar:
- Scroggins KM, Smucker WD, Krishen AE. Spontaneous pregnancy loss: evaluation, management, and follow-up counseling. Prim Care. 2000;27:153–67.
- Wong SF, Lam MH, Ho LC. Transvaginal sonography in the detection of retained products of conception after first-trimester spontaneous abortion. J Clin Ultrasound. 2002;30:428–32.
- Molnar AM, Oliver LM, Geyman JP. Patient preferences for management of first-trimester incomplete spontaneous abortion. J Am Board Fam Pract. 2000;13:333–7