Kimyasal Gebelik Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kimyasal gebelik kadınlarda oldukça sık görülen bir problemdir. Kanda gebelik testinin kullanımının yaygınlaşmasıyla ve tüp bebek uygulamalarının artmasıyla kimyasal gebelik tanısı daha çok karşımıza çıkmaktadır.

“Kimyasal gebelik nedir? Normal gebelikten farkı nedir? Kimyasal gebelik olduğu nasıl anlaşılır?” gibi soruların cevabını bu yazımda bulabilirsiniz.

Kimyasal Gebelik Nedir?

Kimyasal gebeliğe halk arasında sessiz düşük de denir. Kimyasal gebelikte sperm ve yumurta döllenmiştir, yani hamilelik vardır. Ama gebelik kesesi ultrasonda görünecek kadar büyüyemeden düşük olur.

Kimyasal gebelikte idrarda erken gebelik testi veya kanda beta HCG testi pozitiftir. Yani biyokimyasal olarak gebelik vardır. Bu nedenle kimyasal gebeliğe biyokimyasal gebelik de denir. Gebelik kesesinin ultrasonda görülebilmesi için beta HCG değerinin 1000 ıu/l’in üstüne çıkması gerekir. İşte kimyasal gebelikte beta HCG bu değerlere ulaşmadan düşmeye başlar ve gebelik kesesi hiçbir zaman ultrasonda gözükmez.

Kimyasal Gebelik Neden Olur?

Kimyasal gebeliğin en sık nedeni embriyonun genetik olarak sağlıksız olmasıdır. Yani ya sağlıklı bir sperm sağlıksız bir yumurtayı döllemiştir, ya sağlıksız bir sperm sağlıklı bir yumurtayı döllemiştir, ya da sperm ve yumurta sağlıklı olmasına rağmen döllenme sırasında meydana gelen bir hata nedeniyle embriyo kromozomal olarak anormaldir.

Doğanın kanunu gereği anormal kromozoma sahip embriyo rahime tutunamaz veya tutunsa bile düşük gerçekleşir. Bu mantıkla bakıldığında kimyasal gebeliğin esas sebebi embriyonun genetik olarak sağlıksız olmasıdır.

Genetik problemler dışında rahim duvarının normalden kalın veya ince olması da biyokimyasal gebeliğe neden olabilir. Kalın rahim duvarının altında yatan neden de en sık endometriyal polipler ve submüköz miyomlardır. Bu nedenle hamilelik düşünen bir kadının hamile kalmadan önce muayene olması, rahimde polip veya miyom varsa, bunlar alındıktan sonra hamile kalması tavsiye edilir.

Kimyasal Gebelik Belirtileri

Kimyasal gebelik belirtileri normal gebelik belirtilerinden farklı değildir.

• Adet gecikmesi
• Bulantı kusma
• Memelerde büyüme ve hassasiyet
• Kasık ağrısı gibi belirtiler kimyasal gebelikte de olur.

Kanda beta HCG testi veya idrarda erken gebelik testi pozitiftir. Ama beta HCG değeri genelde maksimum 100 ıu/l seviyesine gelir ve sonra düşmeye başlar.

Sağlıklı hamileliklerde BHCG değeri 2 güne bir ikiye katlar ve BHCG değeri 1000 ıu/l civarına geldiğinde vajinal ultrasonla gebelik kesesi görünür. Ama kimyasal gebelikte beta HCG bu değerlere hiç ulaşamayacağı için gebelik kesesi ultrasonda görünmez. Kadının hamile olduğu sadece gebelik testinde belli olur.

Kimyasal Gebelik Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Kimyasal gebelik kanda gebelik testi ile belli olur. Adet gecikmesi yaşayan ve hamile olan bir kadında kanda beta BHCG testi >5 ıu/l çıkar. Bu değer yavaş yavaş yükselir ama BHCG değeri ortalama 100 ıu/l civarında iken BHCG düşmeye başlar. Bu şekilde yani kanda BHCG testi ile takip yapılırsa kimyasal gebelik anlaşılır.

Kimyasal Gebelik Kan Testinde Çıkar mı?

Kimyasal gebelikte idrarda erken gebelik testleri de hamileliği gösterir yani çift çizgi çıkar. Ancak daha sonra yapılan idrarda gebelik testlerinde çift çizgi olmadığı veya ikinci çizginin silik olduğu görülebilir. Ama bu belirti ile bir kadına kimyasal gebelik teşhisi konamaz. Çünkü idrarda gebelik testleri yanlış sonuç verebilir. Bu nedenle gebelik şüphesi varsa veya idrarda gebelik testi pozitifse mutlaka kanda BHCG testi ile tanı doğrulanmalıdır.

Kimyasal Gebelikte BHCG Değeri Kaç Olur? Beta HCG Yükselir mi?

Kimyasal gebelikte beta HCG değeri normalden düşük olur. Yapılan çalışmalarda beta HCG değerinin genellikle <100 olduğu gösterilmiştir. Beta HCG başlangıçta yükselebilir ama belli bir seviyeye geldiğinde kendiliğinden düşmeye başlar.

Kimyasal Gebelikte Kese Görünür mü?

Hayır kimyasal gebelikte kese görünmez. Çünkü kesenin görünebilmesi için BHCG’nin >1000 ıu/l olması gerekir. Kimyasal gebelikte BHCG değeri hiçbir zaman bu değerlere ulaşamaz. Genelde BHCG 100 civarında iken düşmeye başlar.

Kimyasal Gebelik Kaçıncı Haftada Anlaşılır?

Kimyasal gebelik hamileliğin başında anlaşılır. Çünkü adeti geciken ve korunmasız ilişki yaşamış bir kadın önce gebelik testi yaptırır. Gebelik testi ile hamile olup olmadığını anlar ama kimyasal gebelik olup olmadığını anlamaz.

BHCG takibinde BHCG değeri yükselmiyorsa veya düşmeye başladıysa (<1000ıu/l olmalı) kimyasal gebe olduğunu anlar, bu da yaklaşık gebeliğin 2. haftasında denk gelir. Son adet tarihine göre de gebeliğin 4. haftasında kimyasal gebelik anlaşılır.

Kimyasal Gebelik Kimlerde Görülür?

Kimyasal gebelik her yaştaki kadında görülebilir. Ama ileri anne yaşı kimyasal gebelik için çok önemli bir risk faktörüdür. İleri kadın yaşı dışında rahimde polip, miyom veya perde olanlarda da kimyasal gebelik daha sık görülebilir.

Kimyasal Gebelik En Fazla Kaç Gün Sürer?

Kimyasal gebelik ortalama 1 hafta sürer. Bu süre daha kısa veya daha uzun da olabilir. Beta HCG düşmeden kanama başlayabilir veya beta HCG kendiliğinden düşmeye başladıktan sonra kanama başlar ve bebek düşer.

Kimyasal Gebelik Normal Gebeliğe Döner mi?

Hayır, kimyasal gebelik hiç bir zaman normal gebeliğe dönmez. Çünkü beta HCG sağlıklı bir şekilde yükselmez ve kendiliğinden düşmeye başlar. Eğer kimyasal gebelik normal gebeliğe dönüyorsa zaten kimyasal gebelik değildir, yani ilk tanı doğru konmamıştır.

Normal gebelik ve kimyasal gebeliğin ayırıcı tanısı için 2-3 defa beta HCG değerini takip etmek gerekir.

Kimyasal Gebelik Yaşayanlar Ne Yapmalı?

Kimyasal gebelik düşük anlamına gelmez. Çünkü adet gören kadınlara kanda BHCG testi bakılsa, bu kadınların 50’sinde gebelik testi pozitif çıkacaktır. Bu da ne anlama geliyor? Yani kadınların yarısı farkında olmadan gebe kalıyor, adet tarihi 1-2 gün gecikiyor veya hiç gecikmiyor ve sonrasında kanama başlıyor. Aslında düşük kanaması olan bu kanamayı hasta adet zannediyor.

Bu bağlamda ilk defa kimyasal gebelik geçirenlerin endişe edeceği bir durum yok. Ama tekrarlayan kimyasal gebelik söz konusu ise, o zaman tekrarlayan gebelik kaybı için yapılması gereken testlerin ve araştırmaların yapılması gerekir.

Kimyasal Gebelikten Sonra Hamile Kalanlar

Kimyasal gebelikten sonra hamile kalan ve bebeğini sağlıkla kucağına alan çok sayıda kadın vardır. Zaten kanda gebelik testi olmasa kadınlar sessiz düşük yaptıklarını bilemezler.

Sağlıklı çocuk dünyaya getiren kadınların neredeyse yarısı kimyasal gebelik geçirmiştir ama bundan haberleri yoktur ve bu durumdan hiç endişe etmemişlerdir.

Bu nedenle kimyasal gebelikten sonra hamile kalmanız ve sağlıklı bebek dünyaya getirme şansınız çok yüksektir.

Kimyasal Gebelik Tedavisi

Kimyasal gebelik tedavisi bekle gör yöntemi ile yapılır. Yani hastaya hiçbir müdahale, ilaç tedavisi vermeden BHCG takibi yapılır. Hastanın kanaması başlarsa zaten sağlıksız olan gebelik kendi kendine düşmüş olur ve kimyasal gebelik tedavi edilmiş olur.

Eğer BHCG düşmezse o zaman ilaçla düşük yöntemi denenebilir veya kürtaj yapılabilir. Ama bu tedavi yöntemlerine hastaların %99’da ihtiyaç duyulmaz.

Kimyasal Gebelik ve Boş Gebelik Aynı Şey midir?

Hayır kimyasal gebelik ve boş gebelik aynı şey değildir. Boş gebelikte ultrasonda gebelik kesesi görünürken kimyasal gebelikte gebelik kesesi görünmez.

Boş gebelikte beta HCG değeri sağlıklı bir şekilde iki günde bir ikiye katlanırken ve yükselirken, kimyasal gebelikte ya yükselmez, ya da ikiye katlanma olmaz.

Boş gebelikte beta HCG >1000 IU/L seviyelerine ulaşabilirken, kimyasal gebelikte beta HCG bu seviyelere asla ulaşmaz.

Kimyasal Gebelik Sonrası Adet Ne Zaman Olur?

Kimyasal gebelik sonrası olan kanama aslında adet kanaması değildir. Bu dönemde hasta gebelik testi yapmazsa bu kanamayı adet olarak düşünür. Kimyasal gebelik sonrası adet 1 ay sonra olur.

Kanama Ne Zaman Başlar? Kaç Gün Sürer?

Kimyasal gebelik kanaması BHCG 100 düşmeye başladığında olur. Bazı hastalarda ise BHCG düşmeden hemen önce kanama başlar ve kanama ile beraber BHCG düşmeye başlar.

Kimyasal gebelikte kanama çok olmaz, genelde adet gibi 3-5 gün sürer. Ama kanama, adet kanamasından süre ve miktar olarak farklı olabilir.

Kimyasal Gebelik Kaç Günde Sonuçlanır? Beta BHCG Ne Zaman Sıfırlanır?

Kimyasal gebelik genelde 5-7 günde sonuçlanır. Çoğunlukla kanama başladıktan sonra BHCG düşmeye başlar. Kimyasal gebelikte zaten BHCG çok yüksek olmadığı için sıfırlanması da uzun sürmez. Nadir durumlarda kanama başlamayabilir veya BHCG sabit kalabilir. Bu durumlarda gebeliğin sonlandırılması için ilaçla düşük veya kürtaj yöntemi denenebilir.

Tüp Bebekte Kimyasal Gebelik

Doğal yolla olan gebeliklerde olduğu gibi tüp bebekte de kimyasal gebelik olabilir. Hatta tüp bebekte kimyasal gebelik daha sık oluyor izlenimi vardır. Çünkü doğal yolla gebe kalmaya çalışan kadınlar adet gecikmesi olmadan gebelik testi yaptırmaz. Ama tüp bebek tedavisi yaptıranlar mutlaka transferden 10-12 gün sonra BHCG baktırırlar. Bu da tüp bebekte kimyasal gebelik daha çok oluyormuş izlenimi verir.

Kimyasal Gebelik Yaşamamak İçin Ne Yapmalı?

Her kadın kimyasal gebelik yaşayabilir ve çoğunlukla bunun farkında değildir. Kimyasal gebelik yaşamamak için alınabilecek çok önlem olmasa da, anne olma yaşını ertelememek, hamile kalmadan doktor muayenesinden geçmek, gerekli testleri yaptırmak ve folik asit kullanmak kimyasal gebelik yaşamamak için alınabilecek önlemler arasındadır.

Sağlıkla ve sevgiyle kalın…

Referans:

1. John Jude Kweku Annan et al. Pregnancy During Assisted Conception: A Little Bit Pregnant. J Clin Med Res. 2013 Aug; 5(4): 269–274.
2. Cavalcante MB, Sarno M, Peixoto AB, Araujo Júnior E, Barini R. Obesity and recurrent miscarriage: A systematic review and meta-analysis. J Obstet Gynaecol Res. 2019 Jan;45(1):30-38. [PubMed]
3. Shekoohi S, Mojarrad M, Raoofian R, Ahmadzadeh S, Mirzaie S, Hassanzadeh-Nazarabadi M. Chromosomal study of couples with the history of recurrent spontaneous abortions with diagnosed blightded ovum. Int J Mol Cell Med. 2013 Fall;2(4):164-8.