Yumurtlama (Ovulasyon) Dönemi Hesaplama

Hamile kalmak isteyen kadınlar denedikleri ilk ay hemen gebe kalmak isterler. Ancak istatistik olarak sağlıklı bir çiftin bir ayda gebe kalma şansı %15-20’dir. Hamile kalma şansını artırmak için haftada 2-3 defa düzenli ilişki olmalıdır.

Düzenli ilişkiye giremeyen çiftlerin ise yumurtlama dönemini hesaplayarak cinsel ilişkiye girmeleri hamile kalma şanslarını artırır. “Yumurtlama ne zaman olur? Yumurtlama günü nasıl hesaplanır? Yumurtlama dönemi belirtileri nelerdir?” gibi merak ettiğiniz soruların cevabını bu yazımda bulabilirsiniz.

Kadınlarda Adet Döngüsü

Kadınlarda adet döngüsü 28 gündür. Yani adetin 1. Gününden diğer adetin 1. Gününe kadar olan süre 28 gün sürer. Bu süre 21 günden kısa olmamalı, 35 günden de uzun olmamalıdır. Bu şekilde adet gören bir kadının adetleri düzenli olarak kabul edilir.

Aylık adet döngüsünün 4 fazı vardır.

  1. Foliküler faz (Proliferatif faz)
  2. Ovulasyon (Yumurtlama dönemi)
  3. Luteal faz (Sekretuar dönem)
  4. Menstrüasyon (Adet, regl dönemi)

Foliküler Faz

Adetle beraber foliküler faz başlar. Beyinden salgılanan FSH, LH hormonlarının etkisi ile yumurtalıkta 1 veya 2 yumurta büyümeye başlar. Yumurta büyüdükçe kan östrojen seviyesi yükselir. Östrojenin etkisi ile rahim duvarı kalınlaşmaya başlar. Rahim duvarının kalınlaşması embriyonun rahime tutunabilmesi (implantasyon) için olması gereken bir süreçtir.

Adetin foliküler fazının süresi her kadında farklıdır. Bazı kadınlarda yumurta daha çabuk gelişir, bazı kadınlarda ise daha geç gelişir. Özellikle 35 yaşından sonra adetin foliküler fazı kısalır.

Ovulasyon (Yumurtlama Günü)

Dominant folikül belli bir boyuta geldiğinde (18-20 mm), kan östrojen düzeyi 200 pg/ml in üzerine çıktığında beyinden LH hormonunun salgılanması tetiklenir ve yumurtlama (ovülasyon) olur. Yumurtlama olduktan sonra çatlayan yumurta korpus luteuma dönüşür. Korpus luteum progesteron hormonu üretmeye başlar. .

Luteal Faz

Yumurtlamadan diğer adete kadar olan döneme adetin luteal fazı denir. Luteal fazda korpus luteumdan salgılanan progesteronun etkisi ile rahim duvarında (endometriyum) sekretuar değişiklikler olur.

Korpus luteumun ömrü 14 gündür. Eğer gebelik oluşmamışsa 14 gün sonra corpus luteum kaybolur. Ama hamilelik olmuşsa korpus luteum bebeğin düşmemesini sağlar. Plasenta oluşana kadar da (gebeliğin 12. Haftası) bu görevini devam ettirir.

Adetin luteal fazı tüm kadınlarda aynıdır ve 14 gün sürer. Kadınlar arasında adet döngü süresini değiştiren luteal faz değil, foliküler fazdır.

Menstrüasyon (Adet, Regl)

Bir kadın hamile kalmadıysa yumurtlamadan 14 gün sonra korpus luteum yok olur. Buna bağlı olarak da kan östrojen ve progesteron düzeyi düşer. Hormonların düşmesi sonucu da kalınlaşmış olan rahim duvarı yıkılır ve kanama başlar. Kanama sonucu rahim duvarı incelir.

Kan östrojen düzeyinin düşmesi sonucu tekrar beyinden FSH salgılanması uyarılır. FSH yükselmesi yeni yumurtaların büyümesini başlatır ve foliküler faz tekrar başlar.

Yumurtlama (Ovulasyon) Nedir?

Yumurtalıkta bulunan dominant folikülün çatlaması ve yumurtalıktan dışarı atılması olayına ovulasyon (yumurtlama) denir. Çatlayan yumurta tüplerin fimbrial ucu aracılığıyla tüplerin içine alınır ve burada spermle karşılaşmak için bekler. Çatlayan yumurtanın ömrü 24 saattir. 24 saat içinde spermle karşılaşmayan yumurta canlılığını kaybeder.

Yumurtlama Ne Zaman Olur?

Yumurtlama yumurtalar olgunlaştığında bazı hormonların aktive olmasıyla olur. Bu da adetin yaklaşık 11-16. günlerine denk gelir. Ancak her kadında yumurtanın olgunlaşma süresi farklı olduğu için yumurtlama günü değişir. Bir kadında bile yumurtlama günü her ay aynı olmayabilir.

Yumurtlama Ne Kadar Sürer?

Yumurtalar olgunlaştıkça östrojen üretir. Östrojen kritik bir seviyeye geldiğinde ve bu seviyede 2 gün kaldığında LH piki olur. LH piki ovulasyonu sağlar ve yumurta çatlar. Çatlayan yumurtanın ömrü 24 saattir. Yani yumurtlama ortalama 2-3 gün sürer.

Yumurtlama Dönemi Nasıl Hesaplanır?

Yumurtlama dönemi kesin olarak beklenen adet tarihinden 14 gün öncesi olarak hesaplanır. Ancak beklenen adet tarihi önceden kesin olarak bilinemez ve 1-2 günlük sapmalar olabilir. Bu nedenle kesin yumurtlama gününü önceden bilmek mümkün değildir. Yumurtlama günü sadece tahmin edilebilir. Çünkü yumurtlama gününde bir kaç günlük sapmalar olabilir.

Doğurgan Dönem Nedir?

Doğurgan dönem yumurtlama gününden 3 gün öncesi ve yumurtlama gününden 1 gün sonrasıdır. Yani bir kadının 1 adet döngüsünde doğurgan dönemi bu 4 günlük dönemdir.

Yumurtlama Dönemi Belirtileri

Hormonların etkisi ile bazı kadınlar yumurtlama dönemi belirtilerinden yumurtladıklarını anlarlar. Yumurtlama belirtileri ovulasyondan 4-5 gün önce başlayabileceği gibi, yumurtlama günü de başlayabilir. Bu belirtiler genelde yumurtlamadan 1 gün sonra kaybolur. Ancak bu belirtilerin olmaması demek yumurtlama olmadığı anlamına gelmez.

Sık görülen yumurtlama dönemi belirtileri şunlardır:

  • Kasık ağrısı
  • Vajinal akıntıda değişiklik olması
  • Koku hassasiyetinde artış
  • Vücut ısısında yükselme
  • Ara kanama, lekelenme
  • Memelerde ağrı, hassasiyet
  • Cinsel istekte artış (Libido)

Yumurtlama döneminde, yükselen östrojen hormonun etkisi ile vajinal akıntı şeffaflaşır, yoğunluğu azalır. Yumurtlama akıntısı tıpkı pişmemiş yumurta beyazına benzer. Vajinal akıntıdaki bu değişiklik sayesinde spermler vajinadan rahime daha rahat geçerler ve yumurtaya daha kolay ulaşırlar.

Ovulasyon belirtileri yaşayan bir kadın yumurtladığını anlar ama kesin olarak ne zaman yumurtladığını bilemez. Örneğin yumurtlama akıntısının olduğu gün de yumurtlama olabilir, yumurtlama akıntısından 4-5 gün sonra da yumurtlayabilir. Bu nedenle yumurtlama belirtilerine göre kesin ovulasyon günü tahmin edilemez.

Yumurtlama Olmamasının Belirtileri

Yumurtlama olmamasının en önemli belirtisi adet düzensizliğidir. Adetlerin düzenli olması bir kadının yumurtladığının göstergesidir. Polikistik over sendromu kadınlarda en sık yumurtlama olmaması nedenlerindendir.

Adet düzeni dışında, vajinal akıntıda değişiklik olmaması, vücut ısısında artış olmaması, ovulasyon testlerinde çift çizginin görülmemesi de yumurtlama olmaması belirtileri arasındadır.

Ancak unutmayın, yumurtlama belirtilerinin olmaması yumurtlama olmadığı anlamına gelmez. Eğer adetleriniz düzenliyse muhtemelen yumurtluyorsunuzdur. Ama adetlerin düzensiz ise mutlaka muayene olmanız gerekir. Jinekolojik muayene ve testler sonucunda size yumurtlayıp yumurtlamadığınız söylenecektir.

Adet Bitiminden Sonra Yumurtlama Ne Zaman Olur?

Adet bitiminden sonra yumurtlamanın ne zaman olduğu kadının adet döngü süresine ve adet süresine bağlıdır. 28 günde bir düzenli adet gören bir kadında adet bitiminden ortalama 1 hafta sonra yumurtlama olur.

Ovulasyon Günü Her Ay Değişir mi?

Evet, yumurtlama günü her ay değişebilir. Çünkü kadınlar kurulmuş saat gibi her ay aynı tarihte adet olmazlar. Reglin 1-2 gün erken olması veya geç olması, ovulasyon gününü 1-2 gün öne veya ileriye atacaktır.

Bir Döngüde Birden Fazla Yumurtlamak Mümkün mü?

Bir kadında her ay çoğunlukla 1 yumurta büyür. Ama kısırlık tedavisi görenlerde veya genetik olarak çoğul gebeliğe yatkınlık varsa 1 ayda 2-3 yumurta gelişebilir. Bu durumda ikiz veya üçüz gebelik oluşur.

Birden fazla yumurta gelişse de bu yumurtaların hepsi aynı anda çatlar. Yani yumurta çatladıktan 2-3 sonra diğer yumurta çatlamaz. Çünkü yumurtlama bazı hormonal etkileşimleri gerektirir. Bu hormonal etkileşim de tek sefer olur ve bir döngüde gelişmiş olan tüm yumurtalar aynı anda çatlar.

Yumurtlama Zamanı Hesaplama

Yumurtlama dönemi hesaplamasını tüm kadınların bilmesi gerekir. Çocuk yapmak isteyen kadınlar kolay hamile kalmak için, çocuk istemeyenler ise hamilelikten korunmak için bu yöntemi kullanabilirler. Biz bu metoda takvim yöntemi diyoruz.

En iyi yumurtlama dönemi hesaplaması düzenli adet gören bir kadında olur. Beklenen adet tarihinden 14 gün öncesi kadının yumurtlama günüdür. Ancak yumurtlama gününde 1-2 günlük sapma olabileceği de unutulmamalıdır. Çünkü beklenen adet tarihinde 1-2 gün öne veya ileri kayma olabilir. Bu da yumurtlama gününü değiştirir. Bu nedenle ovulasyon günü hesaplanırken 1-2 günlük kaymalar olabileceği göz önüne alınarak cinsel ilişkiye girilmelidir.

Yumurtlama dönemi adete göre de hesaplanabilir. Kadınların çoğunluğunda adet başladıktan 12-14 gün sonra ovulasyon olur. Bu yönteme göre yumurtlama günü hesaplanırken adet bitimine göre değil adetin başladığı güne göre hesap yapılır.

Örnek vermek gerekirse:

  • 28 günde bir düzenli adet gören bir kadında adetin başladığı günden itibaren sayıldığında adetin 14. Günü yumurtlama olur.
  • 26 günde bir düzenli adet gören kadında ise adetin 12. Günü yumurtlama olur.
  • 30 günde bir düzenli adet gören kadında adetin 16. Günü yumurtlama olur
  • 35 günde bir düzenli adet gören kadında adetin 21. Günü ovulasyon olur

Örnekler bu şekilde artırılabilir. Ama görüldüğü üzere yumurtlama günü her kadında farklıdır. Hatta bir kadında her ay yumurtlama günü değişebilir. Bu nedenle takvim yöntemi ile kesin yumurtlama gününü belirlemek zordur. Kesin yumurtlama gününü hesaplayabilmek için bir kadının her ay saat gibi aynı günde adet olması gerekir.

Takvim yöntemi ile yumurtlama günü değil, yumurtlama dönemi doğru bir şekilde hesaplanabilir.

Yumurtlama Dönemi Hesaplama Son 3 Ay

Yumurtlama dönemi hesaplama son 3 ay baz alınarak yapılır. Son 3 ayın baz alınmasının nedeni kadının adet döngüsünün kaç günde bir olduğunun hesaplanmasıdır. Son 3 ay baz alınarak, kadının adet döngüsü belirlenir ve beklenen adetten 14 gün öncesi ovulasyon günü olarak hesaplanır.

Düzensiz Adet Gören Kadında Yumurtlama Günü Hesaplama

Düzensiz adet gören kadında yumurtlama günü hesaplaması doğru sonuç vermez. Çünkü her ay yumurtlama günü değişir veya yumurtlama olmayan aylar olur. Zaten yumurtlama olmadığı için adetler düzensiz oluyordur.

Düzensiz adet gören bir kadında yumurtlama olup olmadığı aşağıdaki yöntemlerle anlaşılabilir.

  • Ultrason
  • Ovulasyon testleri
  • Adetin 21. Günü kanda progesteron düzeyinin ölçümü

Düzensiz adet gören bir kadın yumurtlama gününü en iyi evde kendi kendine yapılan yumurtlama testleri ile anlayabilir. Yumurtlama testinde çift çizgi göremiyorsa yumurtlama olmuyordur. Bazı aylar yumurtlama olmayabilir, bu normal bir durumdur. Ancak sonraki aylarda yumurtlamama tekrarlıyorsa mutlaka kadın doğum uzmanı ile görüşmek gerekir.

En Kesin Yumurtlama Günü Hesaplama Yöntemi

En kesin yumurtlama günü hesaplama yöntemi ultrasondur. Ultrason görüntüsünden ovulasyonun ne zaman olacağı veya olup olmadığı anlaşılabilir. Ovulasyon testleri de en iyi yumurtlama günü hesaplama yöntemlerinden biridir.

Takvim yöntemi ise düzenli adet gören kadınlarda doğru sonuç veren ovulasyon dönemi hesaplama yöntemidir. Bunun için telefona indirilebilen bir çok yumurtlama günü hesaplama uygulamaları vardır.

En İyi Ne Zaman Hamile Kalınır?

Hamile kalmak için en iyi zaman adete göre hesaplanır. Adetin başladığı gün 1. Gün olarak kabul edilirse, adetin 11. Gününden sonraki 1 hafta kadının gebe kalma şansının en yüksek olduğu dönemdir.

Gebe kalmak isteyen bir kadın adetin 11. Günü cinsel ilişkiye başlamalı ve 1 hafta boyunca gün aşırı cinsel ilişkiye girmelidir. Bu şekilde gebe kalma şansını artırmış olur.

Yumurtlama Gününde Kesin Hamile Kalınır mı?

Bir kadının yumurtlama gününde kesin hamile kalması diye bir olasılık yoktur. Tamamen sağlıklı bir çiftin 1 ayda hamile kalma şansı %20 civarındadır.

Yumurtlamadan Kaç Gün Sonra Hamile Kalınır?

Yumurtlamadan sonra yumurtanın ömrü 24 saattir. 24 saat içinde yumurta spermle karşılaşırsa hamile kalınır. 24 saatten sonra ilişki olsa bile hamile kalınamaz.

Yumurtlama Günü Dışında Hamile Kalınır mı?

Yumurtlama olduktan sonra yumurtanın ömrü 24 saattir. 24 saatten sonra spermle karşılaşsa bile gebelik olmaz. Ama spermin ömrü 72 saattir. Yani yumurtlamadan 3 gün önce ilişkiye girilmiş olsa bile, sperm 3 gün boyunca canlılığını korur ve yumurta ile karşılaşırsa gebelik olabilir. Ya da yumurtlama gününden 24 saat sonra cinsel ilişkiye girilirse yumurta hala canlılığını koruduğu için gebelik olabilir.

Sonuç olarak yumurtlama gününden 3 gün öncesi ve 1 gün sonrasını da içine alan 4 günlük period bir kadının hamile kalabileceği süredir. Yani yumurtlama günü dışında da hamile kalınabilir.

Ne Zaman Hamile Kalma Riski Yüksektir?

Hamile kalma riskinin yüksek olduğu zaman adetin 11. Günü ve sonrasındaki 1 haftalık süreçtir. Başka bir ifade ile; yumurtlama gününden 3 gün öncesi ve 1 gün sonrasını içine alan 4 günlük period, hamile kalma şansının en yüksek olduğu doğurgan zamandır.

En İyi Yumurtlama Hesaplama Uygulaması Hangisi?

En iyi yumurtlama takvimi diye bir şey yoktur. Çünkü bu takvim uygulamalarının hepsinde formül aynıdır. Beklenen adet tarihinden 14 gün öncesi yumurtlama günüdür. Takvim uygulamalarının en iyi ve en doğru sonucu gösterebilmesi tamamen kadının adet düzeni ile ilgilidir. Düzenli adet gören bir kadında adet döngüsü hesaplanarak, yumurtlama günü hesaplama uygulamaları kesin ve doğru sonuç gösterecektir.

Gebelik İçin Ne Sıklıkta Cinsel İlişkiye Girilmelidir?

Gebelik için adetin başladığı 1. günden itibaren sayıldığında, adetin 11. gününden itibaren ilişkiye girilmesidir. 1 hafta boyunca gün aşırı olacak şekilde cinsel ilişkiye girilmesi gebelik şansını artırır.

Yumurtlama Hesaplama Cinsiyet Belirlemeye Yardımcı Olur mu?

Bazı kaynaklara göre tam yumurtlama gününde olan cinsel ilişki ile erkek bebek olma şansı artar. Ancak bu sadece bir teoridir ve bilimsel çalışmalar bu teoriyi %100 desteklememektedir.

Yumurta Döllenmezse Ne Olur?

Yumurta döllenmezse, yumurtlama sonrası yumurtalıkta oluşan korpus luteum sanki gebelik olacakmış gibi progesteron hormonu salgılar. Ama gebelik olmazsa 14 günde korpus luteum kaybolur, progesteron seviyesi düşer ve adet olur.

Stres Yumurtlamayı Etkiler mi?

Evet stres yumurtlamayı olumsuz etkiler. Özellikle PKOS lu hastalarda en ufak stres veya kilo alma yumurtlamayı engeller ve hamile kalma şansını azaltır.

Ovulasyon Testleri

Yumurtlama zamanını kesin olarak belirleme yöntemlerinden biri de yumurtlama testleridir. Gebe kalmaya çalışan kadınların yumurtlama gününü net olarak bilebilmesi amacıyla bu testler kullanılır. Yumurtlama testleri özellikle düzensiz adet gören, yani yumurtlama gününü tam olarak kestiremeyen ve hamile kalmak isteyen hastalar için çok kullanışlı bir yöntemdir.

Yumurtlama testleri eczanelerden temin edilebilir. Ovulasyon testleri yumurtlama zamanı kanda yükselen LH seviyesini tespit eder. Aynı gebelik testi gibi idrar ile ovulasyon testi yapılır. Tek çizgi henüz yumurtlamanın olmadığını, çift çizgi ise yumurtlamanın olduğunu gösterir.

Ovulasyon testine adetin 10. günü başlanır ve her gün veya gün aşırı test tekrarlanır. Ovulasyon testi çift çizgi olduğunda yani pozitif olduğunda cinsel ilişki olur. Bu şekilde kadın gebe kalmak için yumurtlama gününü kaçırmamış olur ve gebelik şansını artırır.

Sonuç olarak, yumurtlama gününü kesin olarak belirlemek zordur, ancak düzenli adet gören bir kadında 1 haftalık yumurtlama dönemi hesaplanabilir. Özellikle çocuk yapmak isteyen kadınlar bu konuda kadın doğum uzmanlarından destek alabilirler.

Sağlıkla ve sevgiyle kalın…

Referanslar

  1. Rosner J, Samardzic T, Sarao MS. StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing; Treasure Island (FL): Oct 6, 2020. Physiology, Female Reproduction. [PubMed]
  2. Harlow SD. Menstrual Cycle Changes as Women Approach the Final Menses: What Matters? Obstet Gynecol Clin North Am. 2018 Dec;45(4):599-611.
  3. Carlson LJ, Shaw ND. Development of Ovulatory Menstrual Cycles in Adolescent Girls. J Pediatr Adolesc Gynecol. 2019 Jun;32(3):249-253.
İletişime Geçin

İletişime Geçin

Hızlı iletişim için formu doldurun ve size hemen ulaşalım

Başa dön tuşu