Hidrosalpinks Nedir, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Vücudun sağ ve sol kısımlarında bulunan, yumurtalıklar ile rahim arasında bağlantı oluşturan, yaklaşık 10 cm uzunluğuna sahip tüpler fallop tüpleri olarak adlandırılır.

Fallop tüpleri sperm ile yumurtanın buluşma noktasıdır. Döllenme tüplerde gerçekleşir. Fallop tüplerinde meydana gelen problemler kadınlarda kısırlığa neden olur ve doğal yollarla gebelik şansı ortadan kalkar.

Tek tüp sağlıklı ve işlevsel olduğunda doğal yolla gebelik olabilir ama gebe kalma süreci biraz uzayabilir. Her iki tüp kapalı ise doğal yolla veya aşılama ile gebelik şansı mümkün değildir. Bu durumda tüp bebek tedavisi gerekir.

Fallop tüpleri birçok farklı nedenle fonksiyonlarını yitirerek gebelik oluşum ihtimalini ortadan kaldırabilir. Bu nedenlerden bir tanesi de hidrosalpinks olarak adlandırılan, fallop tüplerinin uç kısımlarındaki tıkanıklık sonucu tüplerin iç kısmında sıvı birikimi, şişme ve tüplerde genişleme ile karakterize sağlık sorunudur; hastalıktan ziyade bir olgu olarak kabul edilir.

Farklı nedenlerle uç kısmı hasar gören ve tıkanan fallop tüplerinin iç kısmı su ile dolar, şişer ve sıvı dolu tüp hidrosalpinks olarak isimlendirilir. Bu yazımızda “Hidrosalpinks nedir, belirtileri ve nedenleri nelerdir, hidrosalpinks nasıl tedavi edilir?” gibi önemli soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.

Hidrosalpinks Nedir?

Kadın kaynaklı kısırlık vakalarının yaklaşık %30-%35’inde hidrosalpinks bulunmaktadır. Hidrosalpinks, fallop tüplerinin uç kısımlarının zarar görüp tıkanması sonucu içlerinin seröz sıvı ile dolmasına bağlı oluşan bir durumdur.

Hidrosalpneks fallop tüplerinin tekinde ya da her ikisinde birden oluşabilir; tekinde olsa dahi tüp bebek tedavilerinin başarısızlıkla sonlanmasına yol açabilir.

Normal şartlar altında, sağlıklı kişilerde yumurtanın olgunlaşması amacıyla hipofiz bezinden salınan hormona yanıt olarak fallop tüplerinde sıvı üretilir. Fallop tüplerinin içindeki bu sıvının temel görevi olgun yumurta ile sperm birleşip gebelik oluşursa bu sürece hazırlanmaktır.

Fallop tüplerinin içerisindeki epitel dokudan salınan sıvının fazlası normal şartlarda rahme doğru akarken bir nedenle tüplerin uç kısmı tıkandığında rahme akması gereken sıvı tüplerde birikmeye başlar. Bu durumun tek sonucu fallop tüplerinde sıvı birikmesi değildir, tüplerin saçak görünümlü uç kısımlarında meydana gelen bu tıkanma neticesinde yumurta ve sperm birleşmesi de engellenmiş olur.

Hidrosalpinks hem doğal yollarla gebelik oluşumunu hem de tüp bebek tedavisi başarı oranını olumsuz yönde etkilemektedir.

Hidrosalpinks Belirtileri

Hidrosalpinks çoğunlukla belirti vermez. Başlıca etkisi gebeliği engellemesi olduğu için kısırlık şüphesi taşıyan kadınların kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından değerlendirilip muayene edilmesi sonucu fark edilir.

Bazı durumlarda hidrosalpinks belirtilerinin ortaya çıkması da mümkündür. En sık görülen hidrosalpinks belirtileri arasında dış gebelik oluşumu, kronikleşen pelvik veya alt karın bölgesi ağrısı ve vajinal akıntı yer almaktadır.

Az önce de ifade edildiği gibi hidrosalpinks tüplerin tekini ya da her ikisini birden etkileyebilir. Her iki tüp etkilendiğinde gebelik oluşmaz. Tek tüp sağlıklı ve işlevsel olduğunda gebeliğin doğal yollarla oluşması mümkündür.

Ancak bu noktada da bilinmesi gereken tıkalı olan hasarlı tüpten gelen sıvının embriyonun rahim duvarına tutunmasını ve gebeliğin sağlıklı bir şekilde sonuçlanmasını engelleyebileceğidir.

Hidrosalpinks (Tüplerde Sıvı Birikmesi) Nedenleri

Hidrosalpinks oluşumu çoğunlukla, fallop tüplerini uzun süreli etkileyen bir enfeksiyondan kaynaklanır. Bu enfeksiyon; cinsel yolla bulaşan bir hastalık, yırtılmış apendiks veya üreme sistemini veya yakındaki organları etkileyen başka herhangi bir enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkabilir. Hidrosalpinks ayrıca yapışıklıklar (skar dokusu) veya endometriyal birikintiler (endometriozis kaynaklı) fallop tüplerini tahriş ederse de oluşabilir.

Hidrosalpinks Nasıl Teşhis Edilir?

Hidrosalpinks çoğunlukla belirti göstermeyen, doğal yolla gebe kalamayan kişilerin uzmanlara başvurması ile teşhis edilen bir durumdur. Teşhis öncesinde hastanın öyküsü detaylı şekilde öğrenilir ve jinekolojik muayene tamamlanır. Daha sonra ultrason görüntüleme tekniğine başvurulur.

Her ne kadar ultrason sırasında fallop tüplerindeki sıvı birikimi teşhis edilebilse de her zaman ultrason ile başarılı sonuçların alınamayacağı bilinmektedir. Nitekim hidrosalpinks vakalarının yaklaşık %34’ü ultrason ile teşhis edilememektedir.

Tanıda etkin olarak kullanılan bir diğer yöntem ise histerosalpingografidir. HSG olarak da bilinen bu görüntüleme tekniğinde tüplerin kontrolleri kapsamlı bir şekilde yapılabilir ve aynı zamanda hidrosalpinks teşhis edilebilir.

Jinekolojide sıklıkla tanı ve tedavi yöntemi olarak başvurulan laparoskopi de hem tüplerdeki sıvı birikiminin teşhis edilmesi hem de biriken sıvının çıkarılması için tercih edilebilen yöntemler arasında yer almaktadır.

Hidrosalpinks Tedavi Yöntemleri

Hidrosalpinks tedavisi kişi özelinde, kişinin gebelik beklentisi olup olmadığına göre planlanır. Kişi gebelik planlamıyorsa herhangi bir tedavi planlaması yapılmasından ziyade durumun takibine yönelmek mümkündür.

Kişi gebelik planlıyorsa bu durumda laparoskopik cerrahi efektif bir tedavi yöntemi olarak ön plana çıkar. Çoğu zaman, fallop tüpü tamamen çıkarılır. Hidrosalpinksin temel nedenine bağlı olarak ameliyat, diğer yapışıklıkların, yara dokusunun veya endometriyal büyümelerin çıkarılmasını da içerebilir.

Hidrosalpinks tedavisinde laparoskopik cerrahiye alternatif olarak skleroterapi adı verilen minimal invaziv bir yöntemin tercih edilmesi de söz konusu olabilir. Bu prosedür dahilinde etkilenen tüpteki sıvı aspire edilir ve tüpün yeniden sıvı ile dolmasının engellenmesi adına özel bir madde tüp içerisine enjekte edilir. Vajinal ultrason kılavuzluğunda bir iğne yardımı ile gerçekleştirilen işlemin laparoskopiye oranla sunduğu avantajlar henüz tam anlamıyla açık değiştir.

Tüp Bebek Öncesi Hidrosalpinks Çıkarılmalı mı?

Hidrosalpinks teşhisi konulan ve gebe kalmak isteyen hastalar genellikle tüp bebek tedavisine başvururlar. Hidrosalpinks mevcut olduğunda IVF başarı oranları daha düşüktür. Bu nedenle sıklıkla önerilen tedavi, öncelikle etkilenen tüpün cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Hidrosalpinks ameliyatı sonrası tüp bebeğin başarı şansı artar.

Hidrosalpinks ameliyatı Ankara da Prof. Dr. Deniz Ulaş tarafından anlaşmalı özel hastanelerde yapılmaktadır. Hisrosalpinks teşhisi, tedavisi ve ameliyatı hakkında ayrıntılı bilgi için 05059819919 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.

Sağlıkla ve sevgiyle kalın…