Üremek tüm canlıların temel iç güdülerinden biridir. Çiftlerin %85’i korunmayı bıraktıktan sonraki 1 yıl içinde gebe kalırlar. Ancak gebe kalma süresi kadın yaşı ilerledikçe azalır. Çünkü yaşla beraber kadınların yumurtalık rezervi azalır. Bu da gebelik şansını düşürür.
Son yıllarda kadınların evlenme ve anne olma yaşı ileri tarihe ertelendi. Kadınlar bir yandan kariyer yaparken bir yandan da “Kaç yaşına kadar hamile kalabilirim?” sorusuna cevap arar. Bu sorunun cevabını sizlere açıklayacağım.
Nasıl Hamile Kalınır?
Hamile kalmak için sağlıklı yumurtaya ve sperme ihtiyaç vardır. Spermle yumurtanın karşılaşabilmesi için de açık bir tüp gerekir. Bu şartlar sağlansa bile bir kadının 1 ay içinde hamile kalma şansı %20 civarındadır.
35 yaşından önce, çiftlerin %85’i 1 yıl içinde gebe kalır. Bu süre zarfında gebe kalamayan çiftlerin ise doktora başvurması gerekir. Kısırlık nedenleri hem kadında hem de erkekte araştırılmalı, probleme yönelik tedavilerin vakit kaybetmeden başlanması gerekir.
İlginizi Çekebilir:
İdeal Anne Olma Yaşı Kaçtır?
Kadınlar için en doğurgan yaş grubu 20-30 yaş aralığıdır.Çünkü bu yaşlar, yumurta sayısının ve kalitesinin en yüksek olduğu yaşlardır. Kadınların yumurtalık rezervi 32 yaşında düşmeye başlar. 35 yaşında biraz daha düşer. 38 yaşında ise çok hızlı yumurtalık rezerv azalması başlar.
Bu yaşlar yapılan çalışmalarda çıkan sonuçtur. Bazı kadınların yumurtalık rezervi yaşına göre daha iyi veya daha kötü olabilir. Yani yumurta rezerv azlığı daha erken yaşlarda görülebilir. Bunu etkileyen en önemli faktör de genetiktir.
Bir kadının ne zaman menopoza gireceği, yani yumurtalık rezervinin ne zaman tükeneceği daha anne karnındayken bellidir. Bazı dış faktörler bunu hafif değiştirse de kabaca ne zaman menopoza girileceği bellidir.
Kaç Yaşına Kadar Hamile Kalınabilir?
Bir kadın menopoza girene kadar hamile kalabilir. Ama hamile kalma şansı yaşlandıkça azalır, çünkü yumurta sayı ve kalitesi azalır. 3 ay hamile kalmak için uğraştıktan sonra, ertesi ay bir kadının hamile kalma şansı şu şekildedir:
- 25 yaşında %18
- 30 yaşında %16
- 35 yaşında %12
- 40 yaşında %7 gebe kalma şansı vardır
Bu oranlardan da anlaşıldığı gibi 35 yaşından sonra bir kadının doğal yolla hamile kalma şansı azalır. Aynı şekilde 35 yaşından sonra tüp bebek tedavisinin de başarı şansı azalır.
Yapılan çalışmalar göstermiştir ki; 35 yaşından önce tüp bebek yaptıranların hamile kalma şansı %50 civarında iken, 35-40 yaş arası %30’a, 40 yaşından sonra ise tüp bebekle gebe kalma şansı %10’lara düşer.
Bu oranlar gebe kalma oranlarıdır. Eve sağlıklı bebek götürme oranları ise daha da düşüktür. Çünkü ileri yaş hamileliklerde gebelik kaybı (düşük, erken doğum, anne karnında bebek ölümü) riski yüksektir. Ayrıca 35 yaşından sonraki gebeliklerde bebekte sakatlık riski daha yüksek olduğu için eve sağlıklı bebek götürme oranı azdır.
İlginizi Çekebilir: İleri yaş gebelikler ve riskleri
Yumurta Rezervi Nasıl Anlaşılır?
Yumurta rezervini gösteren en iyi test AMH (Anti-müllerian hormon) testidir. AMH değerinin 1.1 ng/ml in altında olması düşük over rezervini gösterir. AMH dışında ultrasonda yumurta sayısı, kanda FSH, E2 değerleri de yumurtalık rezervini gösteren testlerdir.
İlginizi Çekebilir: Yumurta rezervi nasıl ölçülür?
Bir kadın AMH<0.01 olduktan kabaca 5 yıl sonra menopoza girer. Evli olmayan ancak yumurta rezervi azalmış olan kadınlar, ileride anne olma şanslarını yitirmemek için yumurta dondurma işlemine başvurabilir.
İlginizi Çekebilir: Yumurta dondurma işlemi nasıl yapılır?
Menopoza Yakın Hamile Kalınır mı?
Menopoza yakın dönemde hamile kalma ihtimali çok düşüktür, ancak yok değildir. Bu nedenle çocuk istemeyen bir kadın menopoza girmek üzereyse ama henüz girmediyse hamile kalabilir. Bu dönemde mutlaka korunma yöntemlerinden birini kullanmaya devam etmelidir.
Genellikle menopoza yakın bir kadın korunmasına gerek olmadığını düşünür. Adetleri düzensizdir, 2-3 ay veya 5-6 ay ara ile adet görür. Bu dönemde gebe kalan bir kadın hamile olduğunu düşünmez. Adet gecikmesini menopozdan kaynaklı sanır. Gebelik teşhisi konduğunda da çoğunlukla 3-4 aylık gebe çıkar.
Bu sürprizlerle karşılaşmamak için, menopoz kesinleşmediği sürece ve doktoru teyit etmediği sürece korunmaya devam etmesi çok önemlidir.
Sonuç olarak, anne olmayı planlayan bir kadının mümkünse 35 yaşından önce hamilelik planlaması gerekir. 35 yaşından önce hem kendiliğinden hamile kalma şansı yüksek olur, hem de bebekte doğuştan sakatlıklar ve genetik hastalıklar riski düşük olur.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar:
- Age and fertility. (n.d.). pregnancy.sogc.org/fertility-and-reproduction/age-and-fertilityBarclay K. (2016). Advanced maternal age and offspring outcomes: Reproductive aging and counterbalancing period trends.
- Age and fertility. (n.d.).
pregnancy.sogc.org/fertility-and-reproduction/age-and-fertility - Dietl A, et al. (2015). Pregnancy and obstetrical outcomes in women over 40 years of age. DOI:
10.1055/s-0035-1546109
